Złamania nadkłykciowe kości ramiennej
Wśród najczęściej występujących złamań okolicy stawu łokciowego zdecydowanie należy wymienić złamanie nadkłykciowe kości ramiennej. Uraz ten powstaje z mechanizmu pośredniego podczas upadku na kończynę górną. Złamanie to zdecydowanie częściej występuje u dzieci.
Klasyfikacja i podział
Powstały one w oparciu o 2 czynniki. Z jednej strony ocenia się mechanizm urazu, a z drugiej jego konsekwencje.
- Podział uwzględniający mechanizm urazu.
- Złamania wyprostne stanowiące zdecydowaną większość wszystkich urazów (90%). Charakteryzują się powstaniem odłamu obwodowego, który jest zarówno zrotowany jak i przemieszczony w kierunku górno-bocznym.
- Złamania zgięciowe stanowią jedynie około 10% wszystkich urazów. Charakteryzują się powstaniem odłamu obwodowego, który jest zarówno zrotowany jak i przemieszczony w kierunku górno-przyśrodkowym oraz brzusznie.
- Podział uwzględniający powstałe skutki urazu.
- Złamanie w którym obecna jest szczelina jednak bez wyraźnego przemieszczenia.
- Złamanie, którym towarzyszy przemieszczenie odłamów kostnych o szerokości porównywalnej z trzonem kości, któremu towarzyszy osiowe zgięcie oraz skrócenie. Charakterystyczne jest zachowanie kontaktu przez odłamy kostne.
- Złamanie w którym dochodzi do utraty kontaktu przez odłamy kostne.
Powikłania
- duże przemieszczenie odłamów kostnych
- ucisk bądź też uszkodzenie naczyń w tym tętnicy ramiennej
- uszkodzenie nerwów w tym szczególnie promieniowego i pośrodkowego
- przykurcz Volkmana o charakterze niedokrwiennym
Postępowanie
Uzależnione jest od stopnia przemieszczenia odłamów kostnych, rodzaju złamania, a także ewentualnych powikłań.
- Leczenie zachowawcze stosuje się w przypadku gdy złamaniu nie towarzyszy przemieszczenie odłamów kostnych bądź też możliwe jest nieoperacyjne nastawienie. Należy wtedy zastosować unieruchomienie bądź też wyciąg. Zawsze należy kontrolować stopień ukrwienia oraz unerwienia kończyny górnej. Bezpośrednio po nastawieniu a także w odstępie 6-7 dni należy wykonać badanie RTG aby wykluczyć ewentualne, wtórne przemieszczenie odłamów kostnych.
- Leczenie operacyjne należy wprowadzić w przypadku gdy dochodzi do:
- zaburzeń ukrwienia oraz unerwienia
- złamań otwartych
- złamań, które są niemożliwe do zachowawczego nastawienia
- złamania wielomiejscowe
- złamania, które zostały źle nastawione bądź proces gojenia przebiegł w sposób nieprawidłowy
Postępowanie rehabilitacyjne
Początkowo zakazane jest wykonywanie ruchów biernych ze względu na ryzyko wystąpienia wylewów krwawych, skostnień pozaszkieletowych jak również zwłóknień i zesztywnień. Podobne wskazania występują w przypadku redresji stawu łokciowego. Bezpieczne dla pacjenta jest aby po zdjęciu gipsu pacjent sam wykonywał ruchy czynne kończyną zawieszoną na temblaku. W późniejszym czasie należy przywrócić właściwy zakres ruchów a także prawidłową siłę i napięcie mięśniowe.
Rokowanie
W przypadku prawidłowego nastawienia, a także właściwej rehabilitacji rokowanie jest pomyślne. W przeciwnym razie może dojść do zniekształceń stawu łokciowego.