Złamanie bliższego końca kości ramiennej
Charakterystyka
Uszkodzenia te pojawiają się stosunkowo często i dotyczą wszystkich grup wiekowych. Struktury w obrębie których dochodzi do złamania to przede wszystkim:
- głowa kości ramiennej
- szyjka anatomiczna
- szyjka chirurgiczna
- guzek większy kości ramiennej
- guzek mniejszy kości ramiennej
Charakterystyka uszkodzenia różni się w zależności od wieku ze względu na stopień wykształcenia układu kostnego. U osób młodych przyczyną uszkodzenia jest uraz spowodowany nakładem dużej siły do którego dochodzi w sytuacji gdy kończyna górna znajduje się w maksymalnym odwiedzeniu bądź też przywiedzeniu. U osób starszych ze względu na współistnienie chorób towarzyszących tj. osteoporoza już przy niewielkim urazie może dojść do złamania w obrębie końca bliższego kości ramiennej.
Typy złamań w obrębie odcinka bliższego kości ramiennej
- awulsyjne złamania guzków kości ramiennej
- złamania z przemieszczeniem
- złamania, którym towarzyszy zwichnięcie stawu ramiennego
- złamania, którym towarzyszą uszkodzenia chrzęstno-kostne powierzchni stawowej głowy kości ramiennej
Ważnym aspektem prognostycznym jest zachowanie ukrwienia głowy kości ramiennej po urazie, zwłaszcza tętnicy przedniej okalającej ramie.
Podział złamań
- Jednofragmentowe – w przypadku gdy nie dochodzi do przemieszczenia odłamów kostnych. Mniejsze znaczenie ma także rodzaj struktur, które uległy uszkodzeniu, a także ilość powstałych szczelin złamania.
- Dwufragmentowe – dotyczą urazu w obrębie guzków kości ramiennej. Uraz ten zaliczany jest także do złamań awulsyjnych. W przypadku gdy złamanie dotyczy szyjki anatomicznej wraz z uszkodzeniem powierzchni stawowej głowy kości ramiennej postępowanie może zakończyć się zabiegiem polegającym na założeniu protezy stawu ramiennego. Złamania w obrębie szyjki chirurgicznej w większości przypadków nie wymagają leczenia chirurgicznego, z wyjątkiem tych, które mają charakter złamania otwartego oraz ich nastawienie nie jest możliwe w zakresie leczenia zachowawczego.
- Trój fragmentowe – w przypadku tego uszkodzenia jeden z guzków kości ramiennej zawsze musi pozostać z nią w łączności zapewniając tym samym jej ciągle unaczynienie stąd zwykle konieczne jest postępowanie operacyjne.
- Czterofragmentowe - jest to najpoważniejsze ze złamań ponieważ dochodzi do pozbawienia unaczynienia głowy kości ramiennej. Uszkodzenie to nie ma dobrego rokowania i w wielu przypadkach leczenie nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Dochodzi do licznych powikłań w tym:
- brak zrostu
- zrost w nieprawidłowym ustawieniu
- martwica głowy kości ramiennej
- przykurcz stawu ramiennego
Bez względu na rodzaj złamania po okresie unieruchomienia konieczna jest rehabilitacja pozwalająca na przywrócenie fizjologicznego zakresu ruchomości w stawie barkowym, odzyskanie właściwej siły mięśniowej jednocześnie zapobiegając postępowemu zanikowi mięśniowemu.