Uszkodzenia łąkotek
Łąkotki - kilka słów o ich roli w stawie kolanowym
- pogłębienie powierzchni stawowej kości piszczelowej
- przenoszenie obciążeń oraz osłona chrzęstnych powierzchni stawowych
- ograniczenie maksymalnego zgięcia i wyprostu stawu kolanowego
- rozprzestrzenianie mazi stawowej na powierzchniach stawowych
- istotna rola w odruchach nerwowych ze względu na skupiska proprioceptorów w rogach tylnych
Biomechanika – co warto wiedzieć
Podczas ruchu zgięcia dochodzi do przesunięcia łąkotek ku tyłowi ponad brzegi kłykci kości piszczelowej. Analogicznie ruch wyprostu przemieszcza łąkotki do przodu. Łąkotka boczna znacznie rzadziej ulega uszkodzeniu. Fakt ten tłumaczy się jej większą przesuwalnością a także budową kłykci.
Przyczyny uszkodzenia łąkotek
Tak naprawdę najistotniejsze znaczenia w przypadku łąkotek mają zmiany zwyrodnieniowe, urazy a także tzw. mechanizmy mieszane.
Aby precyzyjnie określić miejsce uszkodzenia wyznacza się tzw. strefy lokalizacyjne promieniową i obwodową.
Powyższe strefy charakteryzują się odmiennym stopniem unaczynienia. Na tej podstawie wyznaczono 3 typy:
- red-red
- red- white
- white-white
Dodatkowy podział obejmuje części wzdłużne, promieniowe i horyzontalne.
Objawy uszkodzenia łąkotek
W przypadku uszkodzeń ostrych występuje silny ból, uczucie rozdarcia struktury wewnątrzstawowej, blok stawu, ostra niestabilność kolana. Uszkodzenie to powstaje na skutek urazu skrętnego stawu bądź w wyniku nagłego zgięcia stawu kolanowego np. podczas kucania.
Uszkodzenia zastarzałe wywołują nawracający wysięk śródstawowy, bloki stawu, niestabilność kolana i oczywiście zanik mięśnia czworogłowego.
Prawidłowa diagnoza czyli jakie testy kliniczne wykonać?
Do podstawowych testów diagnostycznych zaliczamy:
- tkliwość szpary stawowej
- ból przy maksymalnym zgięciu stawu
- bol przy maksymalnym wyproście stawu
- ból w teście koślawienia i szpotawienia stawu
Ponadto wykonuje się test:
- Steinmanna I
- Steinmanna II
- Payra
- Mc Murraya
- Apleya
- Test kompresji przyśrodkowo bocznej
- Test rotacyjno kompresyjny
- Turnera
Oczywiście poza testami wykonuje się specjalistyczne badania diagnostyczne tj. rezonans magnetyczny.
Wśród metod leczenia wymienić należy:
- resekcje
- reperacje
- odświeżenie uszkodzenia
- w niektórych przypadkach podejmuje się decyzje o odstąpieniu od leczenia
Po leczeniu operacyjnym należy wprowadzić ćwiczenia usprawniające. Szczególnie istotne jest odbudowanie masy i siły mięśniowej mięśnia czworogłowego uda.