Podwichnięcia oraz zwichnięcia stawów międzykręgowych w odcinku szyjnym kręgosłupa
Mechanizm urazu w przypadku podwichnięć bądź zwichnięć opisywany jest jako „whiplash” czyli smagnięcie biczem. Powstaje on najczęściej na skutek nagłego zatrzymania pojazdu bądź też najechania na niego od tyłu przez inny samochód.
Urazy te są o tyle groźne, że mogą doprowadzić do uszkodzenia rdzenia kręgowego:
- Pierwotnego – w przypadku, gdy w momencie urazu dochodzi do uszkodzenia rdzenia kręgowego.
- Wtórnego - w przypadku, gdy uszkodzenie rdzenia jest wynikiem krwawienia bądź utworzonych blizn.
Objawy
Objawy są uzależnione od wielkości obrażeń. Począwszy od dolegliwości bólowych, wylewów krwawych, kończąc na niedowładach będących wynikiem uszkodzenia rdzenia kręgowego. Każdy pacjent powinien mieć wykonane zdjęcie RTG w projekcji a-p i bocznej, a także w okresie około 2-3 tygodni od urazu ocenę stabilności segmentu ruchowego kręgosłupa. Badania tego nie należy wykonywać bezpośrednio po urazie ze względu na duże ryzyko uszkodzenia rdzenia.
Niestabilność kręgosłupa jest rozpoznawana w przypadku gdy na zdjęciu widoczne jest przemieszczenie się dwóch sąsiednich kręgów ponad 3.5 mm bądź też gdy zagięcie kątowe pomiędzy nimi jest większe niż 11 stopni (Wartości należy porównać z sąsiednimi segmentami ruchowymi).
W celu dokładnej oceny stopnia uszkodzenia nie tylko kręgosłupa, ale i rdzenia kręgowego zaleca się wykonanie rezonansu magnetycznego.
Postępowanie
W pierwszej kolejności należy unieruchomić odcinek szyjny kręgosłupa w kołnierzu ortopedycznym. Po okresie około 6-8 tygodni w celu weryfikacji stopnia niestabilności wykonuje się zdjęcie RTG czynnościowe. Jeżeli leczenie zachowawcze nie przynosi oczekiwanego rezultatu i niestabilność w dalszym ciągu się utrzymuje konieczny jest zabieg operacyjny polegający na usztywnieniu segmentu ruchowego w obrębie którego ta niestabilność występuje. Pacjent po takim urazie powinien systematycznie wykonywać indywidualnie dobrane ćwiczenia mające na celu wzmocnienie mięśni szyjnego odcinka kręgosłupa a także struktur towarzyszących tj. obręcz barkowa, grzbiet oraz mięsnie szyi.